Để phân tích bài nghị luận xã hội dựa trên đề bài đưa ra, chúng ta cần xây dựng nên bài văn có mở bài, thân bài và kết bài rõ ràng. Dưới đây sẽ là hướng dẫn chi tiết để phân tích câu nói của triết gia.

Mở Bài: Trong mở bài, chúng ta nêu lên vấn đề cần nghị luận để thu hút sự chú ý và định hướng suy nghĩ của người đọc. Ví dụ:

"Trong quá trình hình thành và tự tạo dựng một con người, vai trò của môi trường xã hội và quá trình giáo dục không thể phủ nhận. Một triết gia đã từng phát biểu: 'Mỗi con vật khi sinh ra đều là tất cả những gì nó có. Chỉ có con người là ngay từ thuở lọt lòng thì chẳng là gì cả. Nó làm thế nào thì nó sẽ trở thành như thế ấy, và nó phải làm bằng tự do của chính nó. Tôi chỉ có thể trở thành kẻ do chính tôi làm ra.' Câu nói này không chỉ chứa đựng một triết lý sâu sắc về cuộc sống mà còn gửi gắm những thông điệp vô cùng quan trọng về tự do, trách nhiệm và quá trình tự hoàn thiện của con người."

Thân Bài: Thân bài là bộ phận thể hiện các luận điểm, kiến giải về câu nói được đưa ra, để triển khai trọn vẹn ý nghĩa của nó.

1. Luận điểm 1: Phân tích sự khác biệt giữa con người và động vật.

   • Động vật khi sinh ra đã có đầy đủ các bản năng cần thiết cho sự sống sót.
   • Con người khác; chúng ta sinh ra hầu như không có gì ngoài khả năng học hỏi và phát triển.

2. Luận điểm 2: Ý nghĩa của quá trình tự hoàn thiện.

   • Con người hình thành nhân cách và bản sắc thông qua giáo dục, trải nghiệm và sự lựa chọn.
   • Sự tự do trong lựa chọn là yếu tố quan trọng, quyết định hình thành con người.

3. Luận điểm 3: Vai trò của trách nhiệm cá nhân.

   • Mỗi người đều phải chịu trách nhiệm với chính cuộc đời và nhân cách của mình.
   • Triết lý này thúc đẩy mỗi cá nhân trở thành phiên bản tốt nhất của chính họ thông qua sự làm việc cần mẫn và sự lựa chọn thông thái.

Kết Bài: Trong kết bài, tóm gọn ý chính và đưa ra thông điệp mạch lạc về những gì đã phân tích.

"Qua việc phân tích câu nói của triết gia, chúng ta thấy rằng con người bản chất là một tờ giấy trắng, mỗi dấu vết đời sống sẽ ghi chép lên đó câu chuyện riêng. Câu chuyện ấy có thể phong phú và đa dạng nhưng không

thể phủ nhận vai trò quyết định của ý thức và quyết tâm cá nhân. Khi tự do đồng hành cùng trách nhiệm, mỗi cá nhân không chỉ viết nên số phận của chính mình mà còn đóng góp vào việc hình thành nên một xã hội phát triển toàn diện. Từng lựa chọn, từng hành động, đều là những viên gạch xây nên tòa lâu đài cuộc đời, và mỗi tòa lâu đài ấy thể hiện rõ nét sức mạnh của tự do cá nhân và khả năng tự quyết của con người trong việc kiến tạo nên chính mình. Như vậy, hành trình của mỗi con người không đơn thuần là sự tự hiện thực hóa, mà còn là minh chứng cho quyền năng vô hạn của sự lựa chọn làm chủ cuộc sống của mỗi chúng ta."